Vandaag 93 jaar geleden, kwam er een eind aan de Eerste Wereldoorlog. Op het Belgische Canvas was afgelopen dinsdag het eerste deel van de documentairereeks over deze oorlog, 'Niets is zwart-wit' te zien. 'Waanzin' was volgens de documentaire, een reactie die bij veel soldaten optrad, na aan het front te hadden gestreden. Vervolgens werd er gezegd, dat in 'sommige legers' de lijders aan die kwaal, werden geëxecuteerd. Jammer, het eerste deel was verder indrukwekkend, maar zo'n uitlating kan 93 jaar later echt niet meer, deze zogenaamde waanzinnigen werden in
alle legers geëxecuteerd. Men liet in de docu o.a. Belgische waanzinnigen zien, die piemelnaakt rondjes moesten lopen, het werd er niet bijgezegd, maar wie maar enige vorm van schaamte toonde, zal linea recta weer naar het front zijn gestuurd.
Naast veel medische ontdekkingen, hebben we geen bliksem geleerd van deze oorlog. De echte waanzin schuilde in de aanleiding tot die oorlog: handelsbelangen, ordinaire financiële belangen dus. Gevolg: 9,5 miljoen vermoorde soldaten, 17 miljoen geestelijk en/of lichamelijke gehandicapte veteranen, naast vele miljoenen dode burgers. Tijdens de laatste maanden van de oorlog stierven de eerste mensen aan de 'Spaanse griep', een 'jammerlijke samenloop' van omstandigheden, aldus de docu. Dat de Spaanse griep zoveel slachtoffers eiste, was juist een gevolg van de oorlog, ondervoeding had de bevolking in grote delen van de wereld zo verzwakt, dat deze griep 'welig kon tieren'.
De grootste klappen vielen in de grote onderlaag van de diverse bevolkingen, dat geldt ook voor de militairen, rijke jonge mannen konden zich, in sommige landen met dienstplicht, vrijkopen. En arme werkloze jonge mannen in andere landen, die een toekomst van werkloosheid stond te wachten, hadden weinig andere keus dan naar het front te gaan.
Ook propaganda liet niet aan de verbeelding over: als je niet in de oorlog vocht was je een laffe hond. Eenmaal aan het front werd onder ijzeren discipline, de manschappen keer op keer het bevel gegeven, de loopgraven te verlaten en een zekere dood tegemoet te lopen. Teams achter de front soldaten, schoten zonder pardon soldaten dood, die door angst bevangen de loopgraven niet uit durfden te gaan, over waanzin gesproken.
Nu wordt er gezegd, dat de EU een dergelijke oorlog voorkomt, intussen doen de Europese politici, gevolgd door veel mediaorganen, uitspraken over bijvoorbeeld de Grieken, die niet zouden hebben misstaan in de periode voorafgaand aan de Oorlog van 1914-1918.
En onze hedendaagse oorlogen? Die voeren we het liefst ver weg, vaak op oneigenlijke gronden (tot en met smerige leugens) en voorzien van gecontroleerde camerabeelden, propaganda geleerd van de nazi Goebbels.
Intussen zijn er mensen in ons land, die aandacht willen voor de rol van Nederland in de Eerste Wereldoorlog, waarschijnlijk niet over de kwalijke rol die wij speelden, zoals de bescherming van de grens tegen vluchtelingen uit België, met hekwerken die onder stroom stonden en die vele vluchtelingen de dood door elektrocutie bezorgde.....
Aanstaande dinsdag op Canvas deel 2 van de documentairereeks.